زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

کعبه از آثار باستانی (قرآن)





از آثار باستانی که در آیات قرآن به آن اشاره شده، «کعبه» است.


۱ - از آثار کهن



كعبه، داراى قدمت تاريخى و كهن و اثری باستانی:
۱. «وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهِيمَ مُصَلًّى وَ عَهِدْنا إِلى‌ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ‌ ...؛و (ياد كنيد) هنگامى كه ما اين خانه (كعبه) را براى همه مردم محل گردهمايى و جايگاه امن قرار داديم ، و (فرمان داديم :) از مقام ابراهیم جايگاهى براى نماز انتخاب كنيد، و ما به ابراهيم و اسماعيل امر كرديم كه خانه مرا پاک و پاكيزه كنيد....»
۲. «وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا الْبَلَدَ آمِناً ...إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ‌ ....؛(به ياد آوريد) زمانی را كه ابراهيم گفت پروردگارا اين شهر (مکه) را شهر امنی قرار ده .... پروردگارا من بعضی از فرزندانم را در سرزمين بی‌آب و علفی در كنار خانه‌ای كه حرم تو است ساكن ساختم....»
۳. «وَ إِذْ بَوَّأْنا لِإِبْراهِيمَ مَكانَ الْبَيْتِ أَنْ لا تُشْرِكْ بِي شَيْئاً وَ طَهِّرْ بَيْتِيَ‌ ...؛؛به خاطر بياور زمانی را كه محل خانه كعبه را برای ابراهيم آماده ساختيم (تا اقدام به بنای خانه كند و به او گفتيم) چيزی را شريک من قرار مده، و خانه‌ ام پاک گردان....»
۴. «ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَ لْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَ لْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ؛بعد از آن بايد آلودگيها را از خود بر طرف سازند و به نذرهای خود وفا كنند، و بر گرد خانه گرامی كعبه طواف نمايند.»
۵. «لَكُمْ فِيها مَنافِعُ إِلى‌ أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّها إِلَى الْبَيْتِ الْعَتِيقِ؛در حيوانات قربانی منافعی برای شما تا زمان معين (روز ذبح آنها) است، سپس محل آن خانه كعبه آن خانه قديمی و گرامی است (اگر قربانی برای عمره مفرده باشد در سرزمين مكه و اگر برای حج باشد در منی نزديكی مكه محل ذبح آن خواهد بود)»

۲ - قدمت کعبه



كعبه، داراى قدمتى كهن‌تر از زمان ابراهیم علیه‌السلام:
۱. «وَ إِذْ يَرْفَعُ إِبْراهِيمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَ إِسْماعِيلُ‌ ...؛(و نيز بياد آوريد) هنگامی كه ابراهيم و اسماعیل پايه‌های خانه (كعبه) را بالا مي‌بردند ....» تعبیر به «یرفع» نشان می‌دهد که کعبه، پیش تر وجود داشته است و ابراهیم علیه‌السّلام و اسماعیل علیه‌السلام آن را نوسازی کرده‌اند. روایتی از ائمه علیهم‌السلام این مطلب را تایید می‌کند.
۲. «رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ‌ ...؛پروردگارا من بعضی از فرزندانم را در سرزمين بی‌آب و علفی در كنار خانه‌ای كه حرم تو است ساكن ساختم....»
۳. «ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَ لْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَ لْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ‌؛بعد از آن بايد آلودگيها را از خود بر طرف سازند و به نذرهای خود وفا كنند، و بر گرد خانه گرامی كعبه طواف نمايند.» در برخى از روايات آمده كه كعبه در عصر نوح علیه‌السلام هم بوده و در توفان هم از غرق آزاد شده است.

۳ - نخستین عبادتگاه



کعبه، نخستین عبادتگاه موجود در زمین:
«إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا ...؛نخستين خانه‌ای كه برای مردم (و نيايش خداوند) قرار داده شد در سرزمين مكه است كه پر برکت است.... »

۴ - پانویس


 
۱. بقره/سوره۲، آیه۱۲۵.    
۲. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۵.    
۳. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۷.    
۴. حج/سوره۲۲، آیه۲۶.    
۵. حج/سوره۲۲، آیه۲۹.    
۶. حج/سوره۲۲، آیه۳۳.    
۷. بقره/سوره۲، آیه۱۲۷.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۳۸۷.    
۹. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۷.    
۱۰. حج/سوره۲۲، آیه۲۹.    
۱۱. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۳، ص ۴۹۵، ح۱۱۱.    
۱۲. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۳، ص ۴۹۵، ح ۱۱۲.    
۱۳. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۳، ص ۴۹۵، ح ۱۱۳.    
۱۴. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۳، ص ۴۹۵، ح ۱۱۴.    
۱۵. آل عمران/سوره۳، آیه۹۶.    


۵ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۱۲۳، برگرفته از مقاله «کعبه از آثار باستانی».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.